Jaren geleden begeleidde ik een Interactief Theater bij een organisatie in Rotterdam. Mijn contactpersoon was op van de zenuwen over onze bijdrage in haar programma, zelfs een paar minuten voordat we op moesten voor een zaal van 500 opgewekte deelnemers belde ze ons nog met haar last-minute wijzigingen. Uiteraard was haar zorg begrijpelijk; zodra we werden aangekondigd kon ze niet anders dan loslaten en het succes van ons Interactieve Theater had direct impact op de dag, op haar en op de start van het verander traject bij dit bedrijf. De bijeenkomst was een succes, ook hier bleek deze methode hét middel om de deelnemers in beweging te krijgen.
Waarom DIT Speelt (Doortastend Interactief Theater) inzetten?
Om erachter te komen wat er speelt in een organisatie zijn verschillende interventies mogelijk, je kan een enquete houden, intervisie groepen samenstellen of zelfs individuele gesprekken voeren met medewerkers. Of je daarmee écht te weten komt wat er speelt in je bedrijf hangt sterk af van je vraagstelling, van de vorm die je kiest en de bereidwilligheid van deelnemers om mee te doen en hun hart te laten spreken.
Een veelgebruikte, en vast ook bekende, methode is een werkvorm die ook het ‘regie-model’ wordt genoemd. Je stimuleert meepraten én meedenken door een aantal acteurs een zeer herkenbare situatie uit de organisatie na te laten spelen. Het publiek regisseert de acteur naar het ‘gewenste’ gedrag.
Ik heb deze methode inmiddels 100 keer ingezet en begeleid als intermediair (tussen acteurs & publiek). Dit interactieve theater noem ik ‘DIT speelt!’ en zorgt altijd voor een levendige discussie tussen het publiek. Hoe zou een leidinggevende zich moeten gedragen naar een medewerker toe? Wat zijn precies de verantwoordelijkheden die twee collega’s met elkaar dragen, wie behoort wat te doen?
Het resulteert in ideeën over oplossingen aangedragen door de werknemers zélf, het creëert draagvlak voor nieuw gedrag en nieuw beleid en het raakt niet alleen het hoofd maar ook het hart.
Kortom, DIT speelt! Is een prima manier om tijdens een personeelsbijeenkomst lastige onderwerpen op de kaart te zetten en een bijeenkomst te verlevendigen.
Op basis van ruim 10 jaar ervaring als intermediair/adviseur met deze krachtige manier van werken, deel ik graag de Do’s en Dont’s over de inzet en randvoorwaarden van Interactief Theater.
Wanneer wel?
- Als je discussie wilt losmaken over een (lastig) onderwerp
- Als je geïnteresseerd bent in hoe mensen denken over de huidige realiteit binnen de organisatie, ook in de eventuele kritiek
- Als je wilt weten wat er nú in de organisatie leeft en speelt, wat er borrelt onder de oppervlakte
- Als je mensen niet alleen wil laten nadenken, maar ook emotioneel wil raken
- Als je de bijeenkomst van dynamiek wilt voorzien
Wanneer niet?
- Als je 100% zeker wilt weten dat het publiek alleen positieve berichten hoort over de huidige samenwerking en cultuur binnen de organisatie
- Als afsluiting, louter omdat het zo leuk is de dag te eindigen met een bulderende lach
- Als er geen inhoud is; geen onderwerpen die geadresseerd kunnen worden
- Als u geen tijd heeft de acteur goed in te praten
- Als u niet van plan bent iets te doen met de inzichten die voortvloeien uit de sessie
Deze ‘wanneer niet’ lijken een beetje onzinnig, je veronderstelt dat iedereen wil weten wat er écht speelt bij hun organisatie, maar mijn ervaring leert dat informeren over deze lijst van ‘niet’ soms op zijn plaats is.
Dus stel dat je overweegt DIT Speelt in te zetten, welke Do’s en Dont’s zou je in je achterhoofd moeten houden:
Do’s
- bedenk wat het hete hangijzer (of de ijskoude omgang) is waar de sessie over zou moeten gaan
- bedenk (alvast) hoe dit hete hangijzer tot uiting komt in een situatie tussen twee personen
- reserveer 1,5 tot 2 uur in uw agenda om de acteurs te briefen
- bedenk voor de uitvoering wat de mogelijkheden (en wensen) zijn t.a.v. de opvolging en borging van de sessie
- zorg voor een goed speelveld; goed licht, zichtbaarheid en goed geluid
Don’ts
- probeer niet zélf de scene(s) te schrijven (dat is het vak van de acteur)
- probeer niet alle mensen in de zaal evenveel een ‘rol’ te geven in de scène
- neem de tekst die vooraf wordt gestuurd niet te letterlijk; Theatrale overdrijving is soms een zeer effectief middel om mensen te raken en te bewegen
- laat de acteurs niet net doen alsof ze een collega zijn uit de zaal (als verrassingseffect), mensen voelen zich snel bekocht
- “if you pay peanuts, you get monkeys”
Heeft u meer vragen over de inzet en invulling van interactief theater? Of heeft u er zelf ervaring mee en heeft u tips, do’s en don’ts? Ik hoor het graag!